Genel

Limanlar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Kapsamında Yapılan Değişiklikler ve Önceki Düzenleme Metniyle Arasındaki Farklılıklar!

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (Bundan sonra “Bakanlık” olarak anılacaktır.) tarafından hazırlanan Limanlar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, (Bundan sonra “Yönetmelik” olarak anılacaktır.) 17 Kasım 2024 tarihinde, 32725 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

İşbu Yönetmelik ile asıl yönetmelik olan Limanlar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikler özetle aşağıdaki şekildedir:

Yolcu gemileri ile kruvaziyer gemiler hariç olmak üzere, liman çıkış belgesi yerine geçen seyir izin belgesi ile limanlardan ayrılabilen diğer deniz turizmi araçlarının hangileri olduğuna dair hüküm eklenmiştir.
60 günlük Liman Çıkış Belgesi düzenlenecek gemilerle ilgili düzenleme yapılmıştır.
Yeni inşa gemilerin seyir tecrübesi için yapacakları deneme seyirlerinde liman çıkış belgesi alma zorunluluğu kaldırılmıştır.
İşbu yönetmelikle gemilerin ve deniz araçlarının gros tonajına göre alması gereken römorkör sayısı ve römorkör güçlerinin yer aldığı tabloda güncelleme yapılmıştır.
Römorkor alma zorunluluğu bulunmayan yolcu gemilerinde kılavuz kaptanın talebi halinde refakat römorkörü alınabileceği hüküm altına alınmıştır.
LNG gemileri için emniyet tedbiri olarak gemi operasyonu süresince en az 60-ton çekme gücüne sahip römorkörler alınması ve kılavuz kaptan bulundurma zorunluluğu getirilmiştir.
Hidrokarbon kaynağı arama ve üretim faaliyetlerinde kullanılan dinamik konumlandırma özelliğini haiz gemilerde kılavuz kaptan ve römorkör muafiyeti sağlanabileceğine dair hüküm eklenmiştir.
Fethiye, Görele ve Şile Liman Başkanlıkları’na ait demirleme sahaları, kılavuz kaptan alma bırakma yerleri ve liman haritalarına ilişkin Yönetmeliğin eklerinde yer alan bölümlerde değişiklik yapılmıştır.

Yönetmelik yayımlandığı tarih olan 17 Kasım 2024 tarihinde, 10’uncu maddesi haricinde, yürürlüğe girmiştir. 10’uncu maddeyle getirilen değişikliklerin yayım tarihinden bir yıl sonra yürürlüğe girmesi planlanmıştır.

Limanlar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik kapsamında yapılan değişiklikler özet halinde yukarıda belirtilmiş olup söz konusu değişikliklerin yönetmelikte bulundukları maddeler özelinde hazırlanmış tablo ve değişen maddelerin detaylı incelemesi aşağıda dikkatinize sunulmaktadır.

17/11/2024 Tarihli Yönetmelikle Yapılan Değişiklik Öncesi Hususlar

17/11/2024 Tarihli Yönetmelikle Yapılan Değişiklik Sonrası Hususlar

Liman Çıkış Belgesi

Yönetmeliğin 11. maddesi uyarınca Liman Çıkış Belgesi’nin düzenlenmesine ilişkin temel prosedürler sıralanmıştır.

Liman idari sınırı geçecek her ticari geminin Liman Başkanlığı’ndan izin alması gerekir. Alınan izin Liman Çıkış Belgesi ile resmileştirilmiş olur. Yolcu gemileri ve kruvaziyer gemiler dışında, turizm amaçlı kullanılan özel yatlar, tekneler ve deniz turizmi araçlarına verilecek çıkış izni, Deniz Turizmi Yönetmeliği'ne göre seyir izin belgesi ile düzenlenir. Seyir izin belgesi, bu araçlar için liman çıkış belgesi yerine geçer.

Liman Çıkış Belgesi

Yönetmelikte yapılan yeni düzenleme uyarınca anılı Liman Çıkış Belgesi’nin verilmesindeki denetim süreçleri ayrıntısıyla düzenlenmiştir. Yapılacak olan denetimler gemi ilgililerinin verdikleri bilgi ve belgelere mukabil yapılmaktadır ve ölçüt alınan veriler gemiadamı sayısı, yeterliliği, yük taşıma kapasitesi, yolcu sayısı gibi unsurlardan oluşmaktadır.

Şayet Liman Başkanlığı gerekli görürse gemi üzerinde denetim yapıp belgelerin aslını talep edebilir. Denetimin sonucuna göre yalnızca sefere elverişli gemiler limandan çıkış sağlayabilirler.

Düzenlemeyle beraber ticari olmayan gemilerin Liman Çıkış Belgesi almayacağı hususu eklenmiştir.

Yönetmeliğin 11. Maddesinin 7. Fıkrasında ise Liman Çıkış Belgesi’nin 60 gün süreyle düzenlenebileceği gemiler listelenmiştir.

Gemilerin ve Deniz Araçlarının Gros Tonajına Göre Alınacak Römorkör Sayısı ve Römorköre İlişkin Sair Düzenlemeler

LNG gemileri her tonaj için aynı sınırlamaya tabidir.

Gemilerin ve Deniz Araçlarının Gros Tonajına Göre Alınacak Römorkör Sayısı ve Römorköre İlişkin Sair Düzenlemeler

LNG gemilerinde tonaja göre alınacak römorkör sayısı Yönetmeliğin 5. Ekinde düzenlenen tabloya göre belirlenecektir.

Römorkör alma zorunluluğuna tabi olmayan yolcu gemileri, kılavuz kaptanın talebi halinde refakat römorkörü alabilecektir.

Hidrokarbon kaynağı arama ve üretim faaliyetlerinde kullanılan dinamik konumlandırma özelliğine sahip gemilere; kılavuz kaptan ve römorkör muafiyeti sağlanabilecektir.

MADDE 1 – 17 Kasım 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan değişiklikler uyarınca Limanlar Yönetmeliği’nin 11. maddesinde düzenlenen “Liman Çıkış Belgesi” hususuna ek birtakım değişiklikler yapılmıştır. İşbu değişiklikler yönetmelikte aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:

Liman çıkış belgesi düzenlenmesine esas denetim, gemi ilgililerinin LYBS üzerinden veya yazılı olarak sunduğu bilgi ve belgeler üzerinden aşağıdaki şekilde yapılır:

a) Geminin asgari gemiadamı donatımını gösterir belgesindeki veya ilgili mevzuatındaki sayı ve yeterliklere uygunluğu denetlenir. Bu denetimde;

1) Geminin gemiadamı donatımında asgari emniyet belgesinin geçerliliği,

2) Gemiadamı donatımında asgari emniyet belgesinde yer alan personel sayısının sağlanıp sağlanmadığı ile gemiadamlarının yeterlik ve uzmanlık belgelerinin geçerliliği,

Kontrol edilir.

b) Yolcu gemilerinde, gemideki yolcu sayısının, Türk bayraklı gemilerde denize elverişlilik belgesi, yabancı bayraklı gemilerde yolcu gemisi emniyet belgesine veya ilgili belgesine uygunluğu kontrol edilir, kapasitesinden fazla yolcu alan geminin seferine izin verilmez.

c) Yük gemilerinde, gemide taşınan yükün, geminin cinsi ve gemide taşınmasına izin verilen yükleri gösterir belgesi ile uygunluğuna ilişkin denetim Bakanlık tarafından çıkarılacak yönergeye göre yapılır.

ç) Yük gemilerinde, gemideki yük miktarının geminin taşıyabileceği azami yük miktarı ile uygunluğu denetlenir. Geminin yükleme durumunun ve istiflenmesinin geminin stabilite ve denge kriterlerine uygunluğuna dair gemi kaptanının onayı kontrol edilir. İdare veya liman başkanlığı yükleme durumu ve istiflenmesine ilişkin uygunluğunun yetkili bir gözetim firmasından alınmasını da talep edebilir.

d) Liman çıkış iznine ilişkin denetim kapsamında gemide bulunması zorunlu olan tüm belgelerin geçerliliği ve uygunluğu Bakanlık tarafından çıkarılacak yönergeye göre yapılır.

e) Bu fıkrada belirtilen hususlarda, geminin bayrak idaresi tarafından veya bayrak idaresince tanınmış/yetkilendirilmiş kuruluşlarca verilmiş muafiyeti olması halinde, söz konusu belge veya belge liman başkanlığına bildirilir.

(3) Liman başkanlığınca gerekli görülmesi halinde gemi sefere çıkmadan önce ayrıca can kurtarma, yangından korunma, yangın söndürme ve seyir donanımları, kumanya ve yakıtı, yolcu sayısı, yükünün cinsi, istifi ve yük miktarı ve yükleme markası bakımından da ilgili mevzuatına göre denetlenir ve uygunsuzluk tespit edilen ticaret gemilerinin yola çıkmasına izin verilmez.

(4) Liman çıkış belgesi düzenlenmesi talebi ile yapılan başvurularda liman başkanlığı gerekli görmesi halinde ilgili belgelerin veya belgelerin aslının liman başkanlığına getirilmesini isteyebilir ya da gemi üzerinde denetim yapabilir.

(5) Liman çıkış belgesi denize elverişli gemilere düzenlenir. Geminin denize elverişli olmadığının herhangi bir şekilde anlaşılması veya limandan ayrılmasını engelleyecek başkaca bir bilginin liman başkanlığına ulaşması hâlinde liman çıkış izni verilmez veya verilen liman çıkış belgesi iptal edilir.

(6) Ticari faaliyette bulunmayan gemilere liman çıkış belgesi düzenlenmez.

(7) Liman çıkış belgesi;

a) Türk Boğazları dahil olmak üzere Marmara denizinde; hat izni ile sefer yapan gemiler, tarama yetki belgesine sahip dökü ve tarama gemileri ile yağ, yakıt ve su tankerleri ile kumanya taşıyan ikmal gemileri,

b) Küçük deniz araçları,

c) Bitişik limanlarda sefer yapan gemiler,

ç) Balıkçı gemileri,

için 60 gün süreli olarak düzenlenir.

(8) Yedinci fıkrada sayılan gemilerin, denize elverişlilik belgesinin bitiş tarihinin, 60 günlük liman çıkış belgesinin bitiş tarihini kesmesi halinde, denize elverişlilik belgesinin geçerlilik tarihine kadar liman çıkış belgesi düzenlenir.

(9) Denize elverişlilik belgesindeki sefer bölgelerine bakılmaksızın can kurtarma, denizde yangın veya deniz kirliliğine müdahale gibi acil durumlarda, liman başkanlığının talimatı ya da kaptanın denizde can kurtarma ödevinden doğan sorumluluğu gereği, gemilerin yapacağı seferlerde liman çıkış belgesi düzenlenmeyebilir.

(10) Yedinci fıkradaki gemi ve deniz araçları hariç olmak üzere, liman çıkış belgesi aldıktan sonra herhangi bir sebeple liman sahasını terk etmeyen ve/veya edemeyen gemiler liman çıkış belgesini iptal ettirmek zorundadır.

(11) 17/11/2009 tarihli ve 27409 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemilerin Teknik Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası kapsamında yazılı izin belgesi ile yapılabilecek seferlerde liman çıkış belgesi aranmaz.

(12) Yeni inşa gemilerden donatımın tamamlanması ya da seyir tecrübesi amacı ile liman idari sınırını aşarak sefer yapacak gemiler, yazılı izin belgesi ile sefer yapar. Bu gemilerden liman çıkış belgesi istenmez.

(13) Kabotaj ve liman seferi yapan ve liman çıkış belgesi düzenlenmiş olan her geminin belgeye esas gemiadamı durumu/şartlarının değişmesi halinde gemi ilgilileri tarafından liman başkanlığına bilgi verilmesi zorunludur.

(14) Hidrokarbon kaynağı arama ve üretim faaliyetlerinde kullanılan gemilerin veya bu gemilere destek sağlayan boru döşeme gemilerinin, açık deniz faaliyetleri destek gemilerinin veya römorkörlerin sadece bu faaliyetleri kapsamında en uygun liman sahaları kullanılarak yapılan seferleri bitişik liman seferi sayılır.

MADDE 2 – Yönetmelikte yapılan ifade değişiklikleri aşağıdaki gibidir:

13. maddesinin altıncı ve sekizinci fıkralarında yer alan “kamu payı” ibareleri “pay” olarak değiştirilmiştir.
13. maddesinin dokuzuncu fıkrasında yer alan “1 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararnamesi” ibaresi “618 sayılı Kanun” şeklinde, “kamu payını” ibaresi ise “pay” olarak değiştirilmiştir.

Ayrıca Yönetmeliğin 4’üncü, 6’ncı ve 7’nci maddelerinde de ifade değişiklerinden bahsedilmiş olup aynı Yönetmeliğin ilgili maddeleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ya da mevcut ifadelere eklemede bulunulmuştur.

16. maddesinin üçüncü fıkrasında “kamu payını” ifadesi “paya” olarak değiştirilmiştir.
26. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “kamu payına” ifadesi “paya” olarak değiştirilmiştir.
24. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendine “araçlarının” ibaresinden sonra gelmek üzere “gördükleri yapısal aksaklıklarını” ifadesi eklenmiştir.

MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 14’üncü maddesinin beşinci fıkrasının ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiş, onuncu fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“Ancak, bu gemiler kılavuz kaptanın talebi halinde asgari 30 tonluk 1 adet refakat römorkörü alabilir.”

“Liman tesislerine veya Yüzer LNG Depolama ve Yeniden Gazlaştırma Ünitesine (FSRU) yanaşmış LNG gemileri için emniyet tedbiri olarak gemi operasyonu süresince asgari 60 ton çekme gücüne sahip römorkör alınması ve gemi üzerinde kılavuz kaptan bulundurulması zorunludur. İdare veya liman başkanlığı hava ve deniz koşulları ile seyir emniyetini de göz önünde bulundurarak emniyet tedbiri olarak hazırda bekleyen römorkör sayısı ve çeki gücünü artırabilir.”

“(16) İdare; hidrokarbon kaynağı arama ve üretim faaliyetlerinde kullanılan gemilere ve bu gemilere destek sağlayan dinamik konumlandırma sistemini haiz gemilere kamu yararını göz önünde bulundurarak sadece bu faaliyetler esnasında kılavuz kaptan ve/veya römorkör muafiyeti veya istisnası tanıyabilir.

(17) İdarenin değerlendirmesi esas olmak üzere, bu Yönetmeliğin römorkör çeki gücüne ilişkin hükümlerinin uygulanmasında çeşitli faktörlere bağlı olarak zaman içerisinde römorkörlerin çekme kuvvetinde yaşanabilecek azami %10 değerinde güç kaybı kabul edilebilir.

(18) Gemi kaptanı tarafından yazılı olarak talep edilmedikçe bu Yönetmelikte belirlenen asgari römorkör sayısının üstünde römorkör kullanılması durumunda fazla kullanılan römorkör ücrete tabi olmaz.”

Ayrıca belirtilmelidir ki madde lafzı gereği Yönetmeliğin 14’üncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Ancak İdarece gerekli görülmesi halinde demirleme sahalarının yoğunluğu, meteorolojik şartlar ve seyir, can, mal ve çevre emniyeti gibi hususlar göz önünde bulundurularak belirli demirleme sahalarında dönemsel olarak su ürünleri avcılığı yapılmasına izin verilebilir.”

MADDE 8- Yönetmeliğin EK-1’inde yer alan, gemilerin cinsi ve taşıdığı yüklere ilişkin olarak demirleme sahalarının coğrafi koordinatları değiştirilmiştir.

MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin Ek-2’sinde yer alan Fethiye Liman Başkanlığı haritası, Görele Liman Başkanlığı haritası ve Şile Liman Başkanlığı haritası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: