Deniz Petrol Endüstrisi ve İlgili Sektörlere Yönelik Görüş
Deniz Petrol Ticaretindeki Son Gelişmelere Yanıt Olarak En İyi Uygulamalar

12 Ekim 2023

Tavan Fiyat Koalisyonu, deniz petrol endüstrisindeki belirli en iyi uygulamalara ilişkin öneriler
sunmak için bu görüşü yayınlamaktadır. Bu görüş, yaptırıma tabi ticareti önlemek ve durdurmak
için sektörde sorumluluk gerektiren uygulamaları teşvik etme ve G7, Avrupa Birliği ve
Avustralya (“Tavan Fiyat Koalisyonu” veya “Koalisyon”) tarafından uygulamaya konulan Rusya
Federasyonu menşeli ham petrol ve petrol ürünlerinin tavan fiyatlarına uygunluğunu artırma
yönündeki çabalarımızı yansıtmaktadır.1 Görüş, ham petrol ve rafine edilmiş petrol ürünlerinin
deniz ticaretinde yer alan hem hükümet hem de özel sektör taraflarına (“sektör paydaşlarına”)
yöneliktir.2
Koalisyon, itibarlı, güvenli ve korunaklı bir pazarda ham petrol ve petrol ürünlerinin deniz
ticaretini sorumluluk göstererek yerine getirmeyi teşvik etme konusunda kararlıdır. Aşağıda
açıklanan deniz petrol ticaretindeki son gelişmeler, endüstri paydaşlarını artan güvenlik, çevresel,
ekonomik, itibara ilişkin, finansal, lojistik ile ilgili ve hukuki risklerle karşı karşıya
bırakmaktadır. Bu görüş, sektör paydaşlarının piyasada güvenli petrol akışını teşvik ederken
riskleri azaltmak için benimseyebilecekleri en iyi uygulamaları özetlemektedir. Bu öneriler,
Tavan Fiyat Koalisyonu tarafından yayınlanan Mayıs 2020 tarihli Denizcilik Sektörüne Yönelik
Yaptırım Hakkında Görüşler3, Aralık 2020 tarihli Finansal Yaptırımlar Uygulama Ofisi (OFSI),
Denizcilik Rehberi4, Şubat 2023 tarihli Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi (OFAC) Tavan Fiyat
Politikasının Uygulanmasına İlişkin Rehber5, OFAC’in Rusya Petrol Tavan Fiyatından Olası
Kaçınma Konusunda Nisan 2023 Uyarısı6, OFSI’nin Birleşik Krallık Denizcilik Hizmetleri
Yasağı ve Petrol Tavan Fiyatı Sektör Rehberi7 ve Avrupa Komisyonu’nun Petrol Tavan Fiyatı8
gibi önceki rehberlere dayanmaktadır. Bu görüşte ve önceki rehber belgelerde yer alan önerileri
1Tavan fiyat, küresel pazarlara güvenilir ham petrol ve petrol ürünleri tedarikini sürdürürken, Rusya Federasyonu’nu Ukrayna’ya karşı haksız
savaşını sürdürmek için kullandığı gelirden mahrum bırakmak için oluşturulmuştur.
2 Sektör paydaşları liman başkanlıklarını, diğer devlet kurumlarını, armatörleri, gemi yöneticileri, operatörleri, komisyoncuları, gemi
levazımcılarını, bayrak tescil kuruluşlarını, liman operatörlerini, taşıma şirketlerini, nakliye komisyoncularını, klaslama hizmet sağlayıcılarını ve
sigorta ve yeniden sigorta şirketlerini içerir ancak bunlarla sınırlı değildir.
3Yasadışı Taşımacılık ve Yaptırımdan Kaçınma Uygulamalarına Yönelik Rehberlik, ABD Hazine, Dışişleri ve Sahil Güvenlik Bakanlığı (14
Mayıs 2020), https://ofac.treasury.gov/recent-actions/20200514
4 Denizcilik Rehberliği, Finansal Yaptırımlar Uygulama Ofisi (Aralık 2020), https://www.gov.uk/
government/publications/financial-sanctions-faqs
5 Rusya Federasyonu Menşeli Ham Petrol ve Petrol Ürünleri İçin Tavan Fiyat Politikasının Uygulanmasına İlişkin Rehber; Rusya’ya İlişkin
Tespitlerin Yayımlanması; Rusya ile İlgili Genel Lisansların Verilmesi, OFAC
(3 Şubat 2023), https://ofac.treasury.gov/recent-actions/20230203_33
6 OFAC Uyarısı: Rusya Petrol Tavan Fiyatından Olası Kaçınma (17 Nisan 2023)), https://ofac.treasury.gov/media/931641/download?inline
7 Birleşik Krallık Denizcilik Hizmetleri Yasağı ve Petrol Tavan Fiyatı Sektör Rehberi, Finansal Yaptırımlar Uygulama Ofisi (son güncelleme
Haziran 2023), https://www.gov.uk/government/publications/russian-oil-services-ban

8 Petrol Fiyatı Tavanı; İlgili Hüküm: 833/2014 Sayılı Konsey Tüzüğü Madde 3 Sıkça Sorulan Sorular (son güncelleme Ağustos 2023) https://
finance.ec.europa.eu/system/files/2023-08/guidance-russian-oil-price-cap_en.pdf

benimseyerek Sektör paydaşları, deniz petrol ticaretindeki son gelişmelerle ilişkili olası risklere
maruz kalma durumlarını azaltabilirler.

Deniz Petrol Ticaretinde Son Gelişmelerden Kaynaklanan Artan Riskler

Jeopolitik değişiklikler, ticaret rotalarını değiştirerek, taşımacılık hizmeti sağlayıcılarının
kapsamını genişleterek ve zaman zaman şeffaflığın kaybına neden olarak dünyanın deniz petrol
ticaretini etkilemeye ve şekillendirmeye devam etmektedir. Çoğunlukla yaptırımlara tabi olan
ülkelerle ve kişilerle bağlantılı veya diğer yasa dışı faaliyetlerle bağlantılı tarafları ve yükleri
içeren “gölge” ticaret daha belirgin hale gelmiştir. Bu gölge ticaret, hem kamu hem de özel sektör
için önemli endişeler yaratan düzensiz ve çoğunlukla yüksek riskli taşımacılık uygulamalarıyla
nitelendirilmektedir. Bu yüksek riskler aşağıdakileri içerir, ancak bunlarla sınırlı değildir:

• Deniz Güvenliği ve Deniz Çevresi: Bazen “gölge filo” olarak da adlandırılan bu gölge ticarete
dahil olan gemiler, genellikle eski gemilerdir ve bunların çoğu ömürlerini doldurmuş halde
çalışmaktadır. Bu gemiler genellikle uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmeyen bayrak
devletlerine kayıtlıdır. Ayrıca sahte kayıt riski de yüksektir. Gölge ticarette yer alan gemiler,
uygun sahte sörvey veya denetim yaptırabilir veya bunları ihmal edebilir ve uluslararası
sözleşmeler kapsamında gerekli olan düzenleyici sertifikalara sahip olmayabilir. Ek olarak,
gölge filo gemilerinde çalışan mürettebat, Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve
Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşme (“STCW”) tarafından sağlananlar da
dahil olmak üzere, gemideki ihtiyatlı uygulamaları göz ardı etme baskısıyla karşı karşıya
kalabilir. Bu faktörler (örneğin, geminin yaşı; standartların altında sertifikalar; standartların
altında bayraklar veya tanınmayan kuruluşlar tarafından uygulanan yetersiz güvenlik ve
bakım standartları; mürettebatın tedbirsizliği) deniz kazaları olasılığını artırabilir.

• Sigorta ve Ekonomi: Petrol sızıntıları çok büyük çevresel hasara neden olabilir ve kıyı
devletlerine çok büyük ekonomik maliyetler getirebilir. Gölge ticarete dahil olan gemiler,
şeffaf olmayan veya sınırlı düzenlemelerin olduğu ve bir deniz kazası durumunda büyük bir
tazminat talebini ele almak için yetersiz sermaye, reasürans düzenlemeleri ve/veya teknik
uzmanlığa sahip yargı bölgelerinde faaliyet gösteren denetlenmemiş Koruma ve Tazminat
(P&I) sigorta sağlayıcılarına güvenebilir. Dolayısıyla çevreye verilen zararın yarattığı ağır
ekonomik yükten bu tür gemileri sorumlu tutmak daha zordur.

• İtibara İlişkin, Lojistik İle İlgili ve Finansal: Gölge ticarete katılan taraflar genellikle sahiplik
yapılarını ve yüklerinin menşeini gizlemektedir. Gölge filo tankerlerinin mülkiyeti, son
zamanlarda tek gemi filolarının artmasıyla birlikte karmaşık kurumsal düzenlemeler yoluyla
gizlenebilir. Bu gemiler, yasadışı faaliyetleri veya yolculuklarıyla ilgili diğer bilgileri
gizlemek için Otomatik Tanımlama Sistemlerini devre dışı bırakabilir veya yönlendirebilir.
Bu tür yanıltıcı uygulamalar, sektör paydaşlarının bilmeden kendi uyumluluk politikalarıyla
tutarsız eylemlerde bulunmasına neden olabilir, sektör paydaşlarının itibarını etkileyebilir ve
karşı tarafların risk azaltma davranışlarında bulunmalarına neden olabilir. Bu risk azaltma,
saygın hizmet sağlayıcılarına, finansmana, müşterilere ve limanlara erişim kaybıyla
sonuçlanabilir.
• Hukuki ve Yaptırımlar: Otuzdan fazla ülkeden oluşan bir koalisyon, Rusya’nın Ukrayna’ya

karşı savaşına yanıt olarak, Tavan Fiyat Koalisyonu tarafından uygulanan tavan petrol fiyatı
politikası da dahil olmak üzere çeşitli ekonomik önlemleri benimsemiştir. Kötü niyetli
taraflar, Rus petrolünü veya tavan fiyatın üzerinde satılacak petrol ürünlerini taşımak için
Tavan Fiyat Koalisyonu hizmetlerine erişim kazanmak veya bu hizmetleri sürdürmek veya

Koalisyonun yaptırımlarını, yasalarını veya düzenlemelerini ihlal edebilecek faaliyetlerde
bulunmak için yanıltıcı uygulamalar kullanabilir.

Önerilen Eylemler

Aşağıdaki öneriler, Koalisyonun sektör paydaşlarını geçerli yasa ve düzenlemelere tabi olarak ve
risklerine göre uygun şekilde (i) rolleri; (ii) kendilerine sunulan bilgiler; ve (iii) gerçekleştirdiği
işlem türlerini temel alarak benimsemeye teşvik ettiği en iyi uygulamalardır:

Öneri 1: Uygun şekilde sermayeleştirilen Koruma ve Tazminat sigortası gerekmektedir. Gölge
ticaret; bilinmeyen, test edilmemiş, düzensiz veya hileli sigortalara dayanan gemileri içerir.
Yasal, sürekli sigorta kapsamı olmadan, bu gemiler petrol sızıntıları da dahil olmak üzere, çok
büyük çevresel hasara, güvenlik risklerine ve ilgili maliyetlere neden olan, dahil oldukları
kazaların masraflarını ödeyemeyebilirler. Koalisyon, sektör paydaşlarını, gemilerin tüm seferleri
boyunca sürekli ve uygun deniz sigortası kapsamında olmalarını talep etmeye teşvik etmektedir.
Koalisyon ayrıca sektör paydaşlarının, gemilerin CLC9 yükümlülükleri için yeterli teminata sahip
yasal sigorta sağlayıcıları tarafından sigortalanmasını talep etmesini önermektedir. Bir sektör
katılımcısının, bu tür bir yasal sigorta sağlayıcısı tarafından sigortalanmayan bir gemiyle iş
yapması halinde, sektör katılımcısı, sigorta şirketinin ilgili tüm riskleri karşılayabilmesini
sağlamak için yeterli durum tespitini yapmalıdır. Bu durum tespiti, makul olduğu ölçüde, sigorta
şirketinin mali istikrarlılığın, geçmiş performansının, düzenleyici kayıtlarının ve/veya mülkiyet
yapısının incelenmesini içerebilir.

Öneri 2: Uluslararası Klas Kuruluşları Birliği10 üye topluluğundan klas almak. Klas
kuruluşları tarafından toplanan bilgiler, sigorta şirketlerinin, liman devletlerinin ve diğer sektör
paydaşlarının gemilerin denize elverişliliği konusunda bilinçli kararlar almalarını sağlamak
açısından faydalıdır. Gölge ticaretine katılan bazı gemiler, endüstri standart klas birliklerinden
uzaklaşmış ve bunun yerine, Uluslararası Klas Kuruluşları Birliği’nin parçası olmayan veya bu
birlikten çıkarılmış birlikleri kullanmaktadır. Koalisyon, endüstri paydaşlarını, gemilerin
amaçlanan hizmete uygun olduğundan emin olmak için karşı tarafların Uluslararası Klas
Kuruluşları Birliği üyesi klas birliklerinden klas almasını sağlamaya teşvik etmektedir11.

Öneri 3: Otomatik Tanımlama Sistemlerinin en iyi uygulama kullanımı (“AIS”). Denizde Can
Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (“SOLAS”) ile uyumlu olarak, endüstri paydaşları, sefer süresi
boyunca Otomatik Tanımlama Sisteminin sürekli yayında kalmasını teşvik etmelidir. Bir geminin
meşru bir güvenlik endişesi nedeniyle Otomatik Tanımlama Sistemini devre dışı bırakması
gerekiyorsa, gemi devre dışı bırakmayı gerektiren koşulları belgelemelidir. Sektör paydaşları
aynı zamanda Otomatik Tanımlama Sisteminde görülen düzensiz verileri veya gerçek gemi
konumlarıyla tutarsız olan verileri de dikkatli bir şekilde izlemelidir. Sektör paydaşları, iş
yaptıkları gemilerin Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesine uygun olarak Otomatik
9Petrol Kirliliğinden Doğan Zararın Hukuki Sorumluluğu İle İlgili Uluslararası Sözleşme (CLC) (Mayıs 1996),
https://www.imo.org/en/About/Conventions/Pages/International-Convention-on-Civil-Liability-for-Oil-Pollution- Damage
(CLC).aspx

10 Uluslararası Klas Kuruluşları Birliği, Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) baş istişari teknik danışmanıdır ve dünyadaki
okyanus tonajının %90’ından fazlasının klasını belirlemektedir. Bkz. Daha Güvenli ve Temiz Taşımacılık IACS (Eylül 2023), https://
iacs.org.uk/about-us/
11 AB üyesi Devletler için, AB düzeyinde onaylanmış belirli klas birliklerinin Tanınmış Kuruluşlar olarak kullanılmasını gerektiren
mevzuat mevcuttur (OJ 2022/C 466/07).

Tanımlama Sisteminin kullanmasını zorunlu kılarak, gemilerin faaliyetlerine ilişkin anlayışlarını
geliştirecek ve suç işleyenlere ve ilgili risklere maruz kalmalarını azaltacaktır.
• Erişim var ise, Otomatik Tanımlama Sistemi Takibini Uzak Mesafe Tanımlama ve İzleme
Sistemi(“LRIT”) ile tamamlayınız. Otomatik Tanımlama Sisteminde aksaklık meydana
gelmesi veya sistemin şüpheli bir şekilde yönlendirilmesi durumunda, Uzak Mesafe
Tanımlama ve İzleme Sistemine erişimi olan bayrak tescil kuruluşları gibi sektör
paydaşları, mümkün olduğu durumlarda üçüncü taraflara kiralananlar da dahil olmak
üzere gemilerin gerçek konumunu belirlemek için bu sistemi kullanmalıdır. Uzak Mesafe
Tanımlama ve İzleme Sistemine erişimi olan sektör paydaşları için Otomatik Tanımlama
Sistemi ve Uzak Mesafe Tanımlama ve İzleme Sistemini birleştirmek, riski azaltmak için
en iyi uygulamadır.

Öneri 4: Yüksek riskli gemiden gemiye transferleri izlemek. Gemiden gemiye (STS) transferler
(denizdeki gemiler arasında yük transferi) sıklıkla meşru amaçlarla gerçekleştirilirken, bu tür
transferler aynı zamanda yaptırımları veya diğer düzenlemeleri atlatmak amacıyla yükün
menşeini veya varış noktasını gizlemek için de kullanılabilir. Ayrıca, ham petrol veya petrol
ürünlerinin güvenli ve korunaklı suların dışına gemiden gemiye transfer edilmesi, yüksek
çevresel ve güvenlik risklerini beraberinde getirmektedir. Sektör paydaşları bu artan risklerin
farkına varmalı ve rollerine uygun olarak, özellikle yasa dışı ticaret faaliyeti veya Otomatik
Tanımlama Sisteminin yönlendirilmesi açısından yüksek risk taşıyan bölgelerde, Denizlerin
Gemilerden Kirlenmesini Önleme Uluslararası Sözleşmesinin (“MARPOL”) Ek I’inin
gerektirdiği şekilde gemiden gemiye petrol yük transferlerinin bildirimi de dahil olmak üzere,
gemiden gemiye transferler bağlamında ileri düzey durum tespiti yapmalıdır. Ayrıca sektör
paydaşlarının gemilerdeki yük hareketlerinin açıklanabilecek bir kaydını tutmak için petrol
günlük kayıtlarını doğrulamaları da önerilmektedir.

Öneri 5: İlgili taşımacılık ve yan masrafları talep etmek. Taşımacılık ve yan masrafların
(navlun, gümrük, sigorta gibi) usulsüz artışı veya bu masrafların bir araya getirilmesi, Rus
petrolünün tavan fiyattan fazla satın alındığını gizlemek için kullanılabilecek yöntemlerdir.
Taşımacılık ve yan masrafların ticari olarak makul olmayan ve şeffaf olmayan bir şekilde
faturalandırılması, olası tavan fiyattan kaçınmanın bir göstergesi olarak düşünülmelidir.
Taşımacılık, navlun, gümrük ve sigorta masrafları tavan fiyatlara dahil değildir ve ayrı olarak ve
ticari açıdan makul fiyatlar üzerinden faturalandırılmalıdır. Rusya petrol ticaretinde yer alan ve
“Mal Bedeli, Sigorta, Navlun” sözleşmelerini kullanan veya diğer tarafları bu tür sözleşme
kullanan sektör paydaşları petrol veya petrol ürünleri için ödenen fiyatı belirlemek için tüm
maliyetlerin ayrıntılı bir dökümünü talep etmelidir. Bu, sektör paydaşlarının satıcılar veya diğer
taraflarla olan sözleşme şartlarını ve koşullarını güncellemelerini veya fatura modellerini,
petrolün yükleme limanına kadar olan fiyatını ve taşımacılık ve diğer hizmetlerin fiyatını ayrı
ayrı gösterecek şekilde düzenlemelerini gerektirebilir.

Öneri 6: Uygun bir durum tespiti yapmak. Sektör paydaşları uygun durum tespiti yapmalıdır. Çok
sayıda idari değişiklik (örneğin yeniden bayrak çekme) olan gemiler için daha fazla özen gösterilmesi
uygun olabilir. Sektör paydaşları ayrıca, yararlanma hakkını gizleyen veya olağandışı derecede şeffaf
olmayan uygulamalar gerçekleştiren aracı şirketlerle (örneğin, yönetim şirketleri, tacirler,
komisyoncular vb.) iş yaparken daha fazla titizlik göstermek isteyebilirler. Bu tür şirketlerin yanıltıcı
uygulamalarda bulunma ve diğer tarafları daha yüksek risklere maruz bırakma olasılığı daha
yüksek olabilir. Sektör paydaşlarının durum tespiti, işlerinin özelliklerine ve ilgili risk
maruziyetine göre ayarlanmalıdır. Piyasa değerlendirmelerinin Rus petrol fiyatlarının tavan
fiyatını aştığını gösterdiği ve Koalisyon hizmetlerinin kullanıldığı veya arandığı durumlarda
durum tespiti özellikle önemlidir.

Öneri 7: Endişeye sebep olan gemileri bildirmek. Bir sektör katılımcısının, petrol fiyatı tavan
fiyatına ilişkin ihlal şüpheleri de dahil olmak üzere potansiyel olarak yasa dışı veya güvenli
olmayan deniz petrol ticaretini farkında olması halinde, bunu ilgili makamlara bildirmelidir.
Sektör paydaşları, bu endişe verici davranışları bildirerek, topluca ticaretin kötü niyetli
faaliyetlerden korunmasına yardımcı olurken, aynı zamanda piyasa genelinde güvenliği ve
bütünlüğü teşvik edebilir.

Konu haber bültenimiz ile ilgili bir sorunuz olması halinde aşağıdaki iletişim bilgilerimizden 7/24
bizlere ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,